فایل آموزشی سالمندان
نیازهای مراقبتی سالمندان
سالمند در خانواده، موهبتی الهی و گوهری گرانبها در صدف زندگی و صندوقچه اسرار تاریخ است که از نگاه نافذش، بصیرت میدرخشد و قلبش جز محبت و یاد خدا چیزی در خود ندارد؛ از این رو سالمندان زمینه فیض الهی را فراهم میکنند و وجودشان برکت است؛ چنانکه رسول اعظم)صلی الله علیه و آله( فرموده است: وجود پیران سالخورده بین شما، باعث افزایش فیض ربوبى و بسط نعمتهاى الهى است.
با افزایش جمعیت در ایران، میانگین سن جمعیت نیز افزایش خواهد یافت و به مراتب تعداد افراد سالمند نیز بیشتر می شود. سالمندان هم مانند کودکان، از شرایطی برخوردار هستند که برای انجام برخی از اعمال روزانه خود نیاز به کمک و مراقبت دارند؛ بویژه زمانی که در شرایط خاصی از بیماری نیز قرار داشته باشند. بسیاری از ما ممکن است در خانه و خانواده فرد سالمندی داشته باشیم لازم است اصول مراقبت از آنها را بدانیم .
سالمند چه کسی است؟
معمولا دوران سالمندی به بالای 60 سال اطلاق می شود ولی باید توجه داشت که این موضوع بیشتر به شیوه زندگی فرد بستگی داشته و لزوما هر فرد بالای 60 سال سالمند نیست .
مراقبت از سالمند به چه معناست؟
مراقبت از سالمند یعنی رسیدگی دائمی به نیاز های فرد سالمند و کمک به او در انجام کار های روزمره.
مراقبت از سالمندان به چه مواردی بستگی دارد؟
با توجه به سن فرد سالمند و شرایط زندگی او، ممکن است در مرحله مختلفی از وابستگی قرار داشته باشد که هر مرحله، نیازمند مراقبت های ویژه خود است. برای مثال اگر فرد به تازگی پا به سن سالمندی گذاشته و با شرایط یا بیماری بسیار حادی رو به رو نیست، مراقبت از وی نیز چندان حساس نیست.
زمینه های مراقبت از سالمندانمراقبت از سالمندان فقط شامل مراقبت های فیزیکی مانند غذا دادن، تمیزکاری و دارو دادن به وی نمی باشد و زمینه های مختلفی را در بر می گیرد.
مراقبت عاطفی از سالمندان: بیشترین نیاز سالمندان، نیاز عاطفی می باشد. با افزایش سن و سخت شدن شرایط زندگی برای افراد سن بالا، آن ها بیشتر اوقات خود را در منزل سپری می کنند بنابراین نیاز به همدم و فردی دارند که بتوانند با او صحبت کنند تا دچار بی حوصلگی و افسردگی نشوند .نکته مهم این است که سالمندان را تنها نگذاریم و همواره زمانی را برای وقت گذرانی با آنان اختصاص دهیم تا نیاز عاطفی فرد سالمند را به خوبی پاسخ داده باشیم.
مراقبت رفتاری از سالمندان: همانطور که با بودن پیش افراد سالمند نیاز عاطفی آن ها را تامین می کنیم، باید رفتار درستی را در طی این حضور در پیش بگیریم تا فرد سالمند دچار آزردگی نشود و لحظات خوشی را در کنار عزیزانش تجربه کند. سالمندان نیز مانند کودکان حساس هستند ولی شیوه رفتار با آنان متفاوت است. ما باید از حسایت های رفتاری عضو سالمند خانواده خبر داشته و او را با رفتار نادرست ناراحت نکنیم.
مراقبت فیزیکی از سالمندان: این نوع از مراقبت که اکثر خانواده ها به دنبال اصول صحیح آن هستند، بخش بسیار مهمی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.توجه کنید که عمل به هر سه این نوع مراقبت ها بطور همزمان می تواند بهترین نتیجه را داشته باشد و فرد سالمند، احساس رضایت و خوشی را در سنین بالا نیز تجربه کند.
نیاز های اولیه سالمندان چیست؟
- رعایت رژیم غذایی فرد سالمند و تهیه غذای مناسب با طبیعت وی
- کمک به رعایت بهداشت و نظافت فردی
- کمک به استحمام
- در نظر گفتن شرایط جسمانی حرکتی سالمند و کمک به تحرک او
- رعایت زمان بندی داروها، آزمایشات و درمان فرد سالمند
- توجه به میزان خواب و برقراری شرایط مناسب خواب و بیداری فرد سالمند تغذیه سالمندان در منزل
طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، اکثر بیماری هایی که افراد مسن به آن مبتلا می شوند به دنبال رژیم غذایی نامناسب ایجاد می شوند بنابراین اولین و مهم ترین نکته رعایت رژیم غذایی متناسب با شرایط جسمانی گوارشی فرد سالمند می باشد
- یک وعده غذایی متعادل یا برنامه غذایی سالمندان داشته باشید که شامل موارد زیر است:
غذاهای غنی از کربوهیدرات مانند سیب زمینی شیرین و برنج قهوه ای غذاهای غنی از پروتئین مانند ماهی آزاد و لوبیا میوه و سبزیجات )پنج وعده در روز(
- غذای های غنی از مواد مغذی مانند اسید چرب امگا 3، کلسیم، فیبر، آهن، ویتامین 12C, D, B، پتاسیم و منیزیم را تهیه کنید.
- نوشیدن روزانه 8 لیوان آب در کنار فعالیت بدنی از اهمیت زیادی برای سلامتی برخوردار است.
بهداشت و سلامت سالمندان در منزلمراقبت های اولیه شامل: استحمام، نظافت دهان و دندان و استفاده از دهان شویه، تمیزی دست و ناخن، مرتب کردن مو ها، لباس مرتب و تمیز بدون نجاست، بهداشت فرد مراقبت کننده و استفاده از ملحفه و بالش تمیز و پاکیزه نکه داشتن محیط زندگی سالمند
مراقبت اخلاقی، رفتاری و عاطفی از سالمند در منزل
- انجام فعالیت ها و سرگرمی ها مورد علاقه فرد سالمند
- درصورت علاقه سالمند، ترتیب دادن دورهمی و مهمانی های دوره ای
- به گردش بردن فرد سالمند
- داشتن رفتار متعارف و عدم پرخاشگری با فرد سالمند
- داشتن روحیه شاد و سرزنده و انتقال حس امید و زندگی به فرد سالمند
- بیان خاطرات شاد و خوب قدیمی و درخواست از سالمند برای بیان خاطرات خویش
این نکته بسیار مهم است که ما از فرد سالمند بخواهیم تا خود نیز درباره خاطراتش توضیح دهد و روحیه خود را تقویت کند تا هم از بیماری هایی مانند آلزایمر جلوگیری شود و هم رفتار تعاملی داشته باشد.
به امید داشتن جامعه ای با سالمندان سالم و با نشاط